Advertisements
Nhân dân - Ở ngoại thành Nam Định, vàdọc bờ sông Châu Hà Nam, nhiều nơi nổi tiếng về trồng chuối ngự. Nhưngngon nhất, vẫn là chuối làng chiêm trũng Đại Hoàng (Lý Nhân, Hà Nam).Quả chuối mềm nuột, mầu vàng nhạt, cắn một miếng, lộ ra ruột vàng sậm,thơm nức.
Cây chuối ngự, theo các cụ kể ít ra đã có từ thời nhà Trần. Từ phủThiên Trường đến ngoại thành Nam Định, các làng xóm ở Hà Nam, nhiềuvùng đất là quê hương, là thái ấp các vua quan nhà Trần. Những ông vuathương dân, đánh giặc giỏi, lại được dân quý trọng, trồng lên loại sảnvật quý giá dâng vua: chuối ngự.
Trồng chuối cũng kỳ công, từ mùa xuân năm nay đến mùa xuân năm saumới ra hoa kết trái. Khác với cây chuối ngự trâu, quả to, ăn nhạt,chuối ngự thóc (hay còn gọi là chuối ngự mít) là loại được chọn tiếnvua. Qua mùa bão táp mưa sa, cây càng phải gìn giữ kỹ. Mỗi cây có mộtcột tre làm nơi nương tựa. Ngay đến chăm sóc, chuối ngự cũng cầu kỳ,"ăn" sạch các loại bùn ao, nước gạo, dầu lạc, chớ không ưa các loạiphân uế tạp.
Chuối ngự đậu quả, không để chín cây mà phải giấm rất kỳ công. Lògiấm vách đất, chứa đựng mươi buồng, đủ nhiệt độ cho chuối chín màkhông nẫu. Mùa chuối chín, hương thơm tỏa đầy ắp nhà. Quả chuối ngựxinh xinh, bụ bẫm, cuống thanh thanh. Các cụ ngày xưa ví như "búp taycô gái" kéo sợi dệt vải quê đồng chiêm. Vỏ chuối vàng óng như lụa, bócvỏ, ruột lộ ra liền. Quả chuối mềm nuột, mầu vàng nhạt, cắn một miếng,lộ ra ruột vàng sậm, thơm nức. Cái ngọt đậm đà đầu lưỡi.
Mùa chuối ngự, ở chợ Rồng, chợ Viềng, mầu vàng sáng rực chợ. Cái mầuvàng làm say lòng Nguyễn Tuân khi thăm chợ Rồng: "Tơ chín vàng, chuốichín vàng. Mầu hoa hòe nở rộ vào mỗi mùa nhập trường thi chữ Hán ngàyxưa, cũng khó mà đọ được với vàng chuối, vàng tơ của chợ Rồng chói lọi.Cái màu vàng giãy nãy lên ấy, tưởng chỉ có được trong nghệ thuật vàtranh mầu".
Tơ, lụa, chuối, theo Nguyễn Tuân, làm cả chợ rực sáng lên như nhuộm tắm trong một cái ráng trời óng lộng cuối mùa thu.
Làng Đại Hoàng, đất của chuối ngự, cũng chính là làng quê của nhàvăn Nam Cao. Nghe kể, thời đi dạy học đi viết văn ở Hà thành, Nam Caorất nhớ món chuối ngự làng mình. Ông đi chợ, gặp chuối ngự là mua về,để thơm nức mới thưởng thức, như nhớ về rặng tre, vườn chuối thânthương.
|